Skrzydłowska Hilda Czesława, właściwie Flieg Brunhilda (1907–1980), aktorka. Ur. 17 XII (r. ur. 1907 podawany w dokumentach, jest mało prawdopodobny i „Słown. Teatru Pol.” przyjmuje, że S. była ur. w r. 1903) we Lwowie. Była córką Stefana Fliega, pracownika kolei, i Sabiny z Sadowskich, nauczycielki gry na fortepianie.
We Lwowie ukończyła gimnazjum, w l. 1919–22 uczęszczała do szkoły Lwowskiego Tow. Muzycznego, gdzie lekcji gry aktorskiej udzielał jej m. in. Janusz Warnecki. W r. 1922 znalazła się w zespole objazdowym Henryka Cudnowskiego, występującym m. in. w Kołomyi (marzec), Tarnowie (maj) i Krynicy (sierpień). Od początku swej scenicznej kariery do końca życia występowała jako Hilda Skrzydłowska. Brała też udział w występach objazdowych lwowskich aktorów, m. in. w Stanisławowie (grudzień 1923) i Kołomyi (styczeń 1924). Jesienią 1924 została zaangażowana do Teatrów Miejskich we Lwowie, debiutując rolą Heli w „Szczęściu Frania” W. Perzyńskiego. W zespole tym pozostała do końca sezonu 1925/6, grając m. in. rolę Młynarki w „Zaczarowanym kole” L. Rydla i Joanny D’Arc w „Świętej Joannie” G. B. Shawa. Przeniosła się do Teatru Miejskiego w Lublinie pod dyrekcją Stanisławy Wysockiej. Tu wykonywała role Maryli w Mickiewiczowskich „Dziadach”, Heleny w Szekspirowskim „Śnie nocy letniej” oraz tytułowe w „Balladynie” J. Słowackiego i w „Betsabe” E. Zegadłowicza. W związku z „Betsabe” Tadeusz Bocheński pisał, że grę S-iej cechuje «szeroka skala liryzmu, bogaty głos, troska o czystość słowa, a nadto wdzięczna uroda postaci» („Ziemia Lubelska” 1927 nr 76). Po odejściu Wysockiej pozostała w Lublinie jeszcze jeden sezon, po czym w r. 1928 zaangażowała się do Teatrów Miejskich w Łodzi. Zagrała tam m. in. tytułową rolę w „Księżniczce Turandot” Zegadłowicza wg C. Gozziego, Ewę Pobratymską w „Dziejach grzechu” S. Żeromskiego w inscenizacji Leona Schillera i Annę Marię Lesser w „Fräulein Doktor” J. Tepy. Tę ostatnią rolę powtórzyła po przeniesieniu się, z początkiem sezonu 1933/4, w Teatrze na Pohulance w Wilnie. W teatrze wileńskim pracowała dwa sezony, grając m.in. Księżną Tatianę w „Towariszczu” J. Devala, Manię w „Cudzym dziecku” W. Szkwarkina, Helenę Otocką w „Firmie” M. Hemara i Udę w „Zalotnikach niebieskich” M. Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, po czym wróciła w r. 1935 do Łodzi. Partnerowała Juliuszowi Osterwie w trakcie jego gościnnych występów w r. 1936, w „Romansie” E. Sheldona i w „Wielkiej miłości” F. Molnára. W r. 1939 grała Laurę w „Kordianie” Słowackiego, w inscenizacji Schillera. W dwudziestoleciu głośny był jej romans z popularnym aktorem filmowym Franciszkiem Brodniewiczem.
Po wybuchu wojny we wrześniu 1939 przybyła do Lwowa. Gdy władze sowieckie uruchomiły Państwowy Polski Teatr Dramatyczny, weszła do jego zespołu. Zagrała Juliasiewiczową w „Moralności pani Dulskiej” G. Zapolskiej, Olivię w Szekspirowskim „Wieczorze Trzech Króli” i Judytę w „Urielu Acoście” K. Gutzkowa. W r. 1941 opuściła zajęty przez Niemców Lwów i do r. 1944 przebywała najpierw we wsi Serpelice pod Konstantynowem, następnie w Białej Podlaskiej, prowadząc gospodarstwo domowe. W r. 1944 pojawiła się w Lublinie i przez cztery miesiące pracowała w tamtejszej rozgłośni radiowej jako spikerka. W marcu 1945 wstąpiła do Teatru Miejskiego w Lublinie i pozostała w tym zespole do połowy r. 1949. Przez sezon 1949/50 pracowała w Teatrach Ziemi Pomorskiej w Bydgoszczy i Toruniu. Dn. 1 IV 1950 zaangażowała się w Teatrze Powszechnym w Łodzi, gdzie pozostała już do emerytury. Zagrała w tym teatrze m. in. Panią Dobrójską w „Ślubach panieńskich” A. Fredry, Panią Bardell w „Klubie Pickwicka” Ch. Dickensa, Saszen i Gricacujewą w „12 krzesłach” I. Ufa i E. Pietrowa. W r. 1961 gościnnie wystąpiła w łódzkim Teatrze Nowym w roli Fanny, właścicielki domu publicznego, w „Operze za trzy grosze” B. Brechta. Dn. 10 IV 1965 obchodziła jubileusz czterdziestolecia, grając w „Dziadach” epizodyczną postać Matki z «Balu u Senatora». Odznaczona wówczas została Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Z końcem sezonu 1967/8 przeszła na emeryturę.
S., obdarzona wybitną urodą, grywała role zarówno tragicznych heroin, jak i amantek w melodramatach, komediach i farsach. W podeszłym wieku powierzano jej postacie komicznych czy charakterystycznych matron. Najwybitniejsze dokonania aktorskie w dwudziestoleciu zawdzięczała współpracy ze Stanisławą Wysocką na scenach Lublina i Łodzi. Od r. 1924 należała do Związku Artystów Scen Polskich, od r. 1952 do Stow. Polskich Artystów Teatru i Filmu. Zmarła 15 IX 1980 w Łodzi, pochowana została na cmentarzu Ewangelickim przy ul. Ogrodowej.
W czasie wojny we Lwowie S. wyszła za mąż za Eugeniusza Germana, ukraińskiego reżysera, przydzielonego do Państwowego Polskiego Teatru Dramatycznego.
Słown. Teatru Pol., II (fot.); Almanach sceny polskiej 1980/1, W. 1984 s. 239; – Kaszyński S., Teatr łódzki w latach 1945–1962, Ł. 1970; Krasiński E., Teatr polski w Wilnie, w Białymstoku i we Lwowie, „Pam. Teatr.” 1963 z. 1–4; Kruk S., Lubelska dyrekcja Stanisławy Wysockiej 1926–1927, tamże 1994 z. 3–4; Teatr przy ulicy Cegielnianej, Ł. 1980 (fot.); Urbankiewicz J., Sezon w Łodzi nie zaszkodzi, Ł. 1978 s. 218–19, 237; – Axer E., Ćwiczenia pamięci [III], Kr. 1998; Układanie biografii. Z E. Axerem rozmawia E. Wysińska, „Pam. Teatr.” 1991 nr 3–4; – Nekrologi z r. 1980: „Dzien. Popularny” nr 202, „Teatr” nr 25; – Związek Artystów Scen Polskich w W.: Akta osobowe S-iej.
Rafał Węgrzyniak